Do Muzeum Powstania Warszawskiego trafiło 10 unikalnych fotografii autorstwa Konrada Brandla, ukazujących Warszawę sprzed blisko 150 lat. Zdjęcia zostały wykonane w 1873 roku z wieży zamkowej. Kolekcję przekazał do muzeum anonimowy darczyńca.
W 1873 roku wieża zegarowa Zamku Królewskiego w związku z remontem otoczona była rusztowaniami, które sięgały powyżej jej hełmu. Z najwyższego punktu rusztowania – „134 łokcie od bruku” – Konrad Brandel wykonał 10 fotografii, tworzących panoramę Warszawy.
Powstała tym samym druga w historii Warszawy 360-stopniowa panorama miasta (pierwsza została wykonana z latarni kościoła ewangelicko-augsburskiego na placu Małachowskiego przez Karola Beyera w 1858 roku). Konrad Brandel swoje fotografie zrobił dokładnie 26 sierpnia 1873 r.
Komplet fotografii Brandla został przekazany muzeum przez prywatnego darczyńcę, który chce pozostać anonimowy. Kolekcja zawiera 10 unikalnych zdjęć w dużym formacie – ok. 25 × 31 cm – i doskonałej jakości. Można wyszukać na nich mnóstwo ciekawych szczegółów. To jedyny zachowany oryginalny komplet tych fotografii.
Kolekcja zdjęć jest niezwykle cennym świadectwem historii Warszawy – pokazuje panoramę stolicy sprzed okresu dwóch wojen. Zobaczyć możemy, jak zmieniło się miasto na przestrzeni prawie 150 lat. Otoczenie widoczne na fotografiach to głównie rejon Starego Miasta. Zauważyć możemy dobrze znane punkty, takie jak kolumna Zygmunta, kamienice przy Krakowskim Przedmieściu, Teatr Wielki i Ratusz przy placu Teatralnym.
Te wyjątkowe fotografie umożliwiają nam obejrzenie stolicy sprzed 148 lat i porównanie jej z obecną Warszawą. Na zdjęciach widać obiekty takie jak: Żelazny Domek przy ul. Nowy Zjazd, kościół św. Anny i kamienicę Camponiego na rogu Krakowskiego Przedmieścia i ul. Mariensztat.
Krakowskie Przedmieście zobaczyć możemy też w perspektywie z kościołem poseminaryjnym, niedokończoną budową Hotelu Europejskiego, belwederkiem kamienicy Beyera na rogu ul. Królewskiej. Widoczny jest również kościół św. Krzyża i kopuła kościoła ewangelicko-augsburskiego na placu Małachowskiego.
Zdjęcia ukazują Rynek Starego Miasta z kamieniczkami po stronie Dekerta, kościół św. Ducha przy ul. Nowomiejskiej, kościół św. Jacka przy ul. Freta, kościół sakramentek przy Rynku Nowego Miasta, dzwonnicę kościoła pw. Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny przy ul. Kościelnej, wały Cytadeli Warszawskiej i most kolejowy przy Cytadeli.
Na fotografiach Brandla możemy zobaczyć wiele obiektów, których obecnie już nie ma, takich jak: synagoga Praska przy skrzyżowaniu ówczesnych ulic Petersburskiej i Szerokiej (obecnie ul. Jagiellońska i Kłopotowskiego), most Kierbedzia, w którego miejscu obecnie znajduje się most Śląsko-Dąbrowski, czy zabudowania młyna parowego na Solcu.
Oglądając zdjęcia, może nam się rzucić w oczy, że prawie w ogóle nie widać na nich ludzi – to wynik ówczesnej technologii, która wymagała długiego czasu naświetlania. Jeżeli ktoś poruszał się wówczas w czasie wykonywania zdjęcia, to nie utrwalił się na kliszy. W sumie na wszystkich fotografiach zauważyć możemy nie więcej niż 9 osób.
Tę wyjątkową kolekcję obejrzeć możemy na stronie Muzeum Powstania Warszawskiego. Znajdziemy tam również zestawienia XIX-wiecznych obrazów stolicy ze współczesną Warszawą – fotografie „nałożono” na siebie, co tworzy ciekawy efekt przejścia w czasie i pozwala dokładnie porównać, co zmieniło się w mieście na przestrzeni tych 148 lat.
Komplet fotografii Konrada Brandla jest prawdopodobnie jedyną dostępną w zbiorach muzealnych i bibliotecznych kolekcją sygnowanych jego autorską suchą pieczęcią. W przyszłości Muzeum Powstania Warszawskiego planuje zaprezentować zdjęcia na ekspozycji.
Źródła: 1944.pl, Onet.pl
